Uşaqlara Kitab Oxumağı Necə Sevdirmək Olar? Həkim Nərmin Əzizova
Uşaqlara Kitab Oxumağı Necə Sevdirmək Olar? Həkim Nərmin Əzizova
Müasir rəqəmsal dövrdə uşaqlarda kitab oxumaq sevgisini formalaşdırmaq daha çətin olub. Keçmişdə kitablar uşaqların həyatında mühüm yer tuturdu, lakin indi isə ekranlar üstünlük təşkil edir. Bununla belə, oxumaq uşaqların idrak, emosional və sosial inkişafı üçün çox vacibdir. Araşdırmalar göstərir ki, kitab oxumağı sevən uşaqlar daha uğurlu olur, problemləri daha effektiv həll edir və daha yüksək empatiya qabiliyyətinə malik olurlar.
Valideynlərin rolu və kitablarla erkən tanışlıq
Uşağın kitab sevgisi ailədə başlayır. Mütəmadi olaraq kitab oxuyan valideynlər uşaqlarına bu vərdişi aşılaya bilərlər. Səsli oxumaq uşağın söz ehtiyatını, diqqətini və emosional intellektini artırır. Albert Eynşteynin dediyi kimi: “Əgər övladlarınızın ağıllı olmasını istəyirsinizsə, onlara nağıllar oxuyun.”
Yaşa görə kitab seçimi
| Yaş Qrupu | Kitabların xüsusiyyətləri |
| 0-3 yaş | – Səslər və toxunma elementləri olan interaktiv kitablar – Parlaq rənglər, sadə mətn və tanış obyektlər – Davamlı materiallardan hazırlanmış kitablar |
| 3-5 yaş | – Aydın təsvirli şəkilli kitablar – Xəyal gücünü inkişaf etdirən nağıllar – Sadə həyat anlayışlarını izah edən kitablar |
| 5-8 yaş | – Güclü xarakterlərə malik maraqlı hekayələr – Söz ehtiyatını və problem həll etmə bacarıqlarını inkişaf etdirən kitablar – Qısa təhsil mətnləri və realistik ədəbiyyat |
| 8-12 yaş | – Uşağın maraq dairəsinə və şəxsiyyətinə uyğun kitablar – Macəra, detektiv və fantastik hekayələr – Yeni biliklər qazandıran qeyri-bədii kitablar |
Kitab oxumağı sevdirməyin yolları
| Strategiya | Açıqlama |
| Nümunə olun | Uşaqlar sizi kitab oxuyarkən görsünlər. |
| Oxumaq üçün vaxt ayırın | Hər gün kitab oxumaq üçün xüsusi vaxt müəyyən edin. |
| Oxumağı əyləncəli edin | Hekayələri səslə və mimikalarla canlandırın. |
| Uşağın seçiminə imkan verin | Kitabxana və ya kitab mağazalarına birlikdə gedin. |
| Hekayə danışmağa təşviq edin | Oxuduğu kitabları öz sözləri ilə danışmağa həvəsləndirin. |
| Kitab hədiyyə edin | Kitabları xüsusi günlərin ayrılmaz hissəsinə çevirin. |
| Ev kitabxanası yaradın | Uşağın mütəmadi oxumasını təşviq edəcək kiçik bir kitabxana yaradın. |
Kitab oxumaq bilik və təsəvvür dünyasına açılan bir qapıdır. Kitablar yeni dünyaların qapısını açır, yaradıcılığı inkişaf etdirir və güclü, müstəqil düşünən fərdlər formalaşdırır. Pediatriya.az-da vurğulandığı kimi, oxumaq uşaqlarda özünəinamı artırır, ünsiyyət bacarıqlarını inkişaf etdirir və dünyanı daha dərindən anlamağa kömək edir. Oxumağı əyləncəli və maraqlı bir vərdişə çevirməklə, uşaqlara ömür boyu öyrənmə və uğur üçün möhkəm bir təməl yarada bilərik.