Müqayisə edilən uşaqların psixoloji durumu barədə qısa məlumat. Həkim Nərmin Əzizova

2-5 yaş Məktəbə hazırlıq Uşaq psixologiyası Xəbərlər
15 Dekabr 2019

Müqayisə edilən uşaqların psixoloji durumu

Uşaqların istər ailə daxilində, istərsə də cəmiyyətdə olan digər uşaqlarla müqayisə edilməsi zərərli nəticələrə gətirib çıxara bilər, çünki bu, qeyri-sağlam rəqabətə və özünə inamsızlığa səbəb olur, onların heysiyyətini aşağı salır. Bu cür müqayisələr çox vaxt hər bir uşağın özünəməxsus emosional və inkişaf ehtiyaclarını laqeyd edir, qeyri-adekvatlıq və inciklik hissləri yaradır. Üstəlik, uşaqlara daim qeyri-real standartlara uyğun gəlmədiklərini hiss etdirərək, narahatlıq və depressiya kimi psixi sağlamlıq problemlərini daha da gücləndirə bilər.

Bir qayda olaraq, müqayisə edilən uşaqlarda qısqanclıq, xoşbəxt olmamaq, özünə qapanmaq, əsəbilik, ətrafa qarşı aqressiv olmaq müşahidə edilir. Başa düşülmədiyini hiss edən uşaq tədricən tənhalaşar, yaxınları ilə münasibətləri soyuya bilər.

Hər uşaq fərqli bir rəngdir. Hər bir uşağın şəxsiyyəti və qabiliyyəti özünə xasdır. Ana-atalar uşaqlarının sahib olduğu potensialı bilməli, onu qəbul etməli və uşağının qabiliyyətlərinin ortalığa çıxması üçün şərait yaratmalıdırlar.

Böyüklərin ağzından çıxan hər bir söz uşaqlar üçün çox vacibdir. Uşaqlarla danışan vaxtı diqqətli olunmalıdır. Belə ki, uşaqların müqayisə edilməsi onlarda aşağıdakı neqativ hallara səbəb ola bilər:

  1. Yaş artdıqca özünə, bacarıqlarına inana bilməzlər;
  2. Müqayisə edilən uşaq vaxt keçdikcə aqressiv olar. Nəticədə, əsəbi və xoşbəxt olmayan uşaq yetişər;
  3. Uşağın ağlında “anam-atam məni sevmir” fikri formalaşar;
  4. Böyüdükcə özünü başqa bir şəxs kimi ətrafdakılara göstərməyə çalışar. Hər zaman ətrafdakı insanları razı salmağa və onlardan təqdir almağa çalışar;
  5. Uğursuz, özünəgüvənsiz olmasına səbəb ola bilər.

Beləliklə də, uşaqları müqayisə etmək onların fərdi inkişafının geriləməsinə səbəb ola bilər, emosional inkişafını ləngidər və mənfi mənlik imicini inkişaf etdirər. Bu, təkcə onların zehni rifahına zərər vermir, həm də başqaları ilə sağlam, dəstəkləyici münasibətlər qurma qabiliyyətinə mane olur.

Həkim Nərmin Əzizova